Przycinanie żywopłotu jest ważnym zabiegiem, wpływającym na stabilny rozwój roślin i wzmocnienie gałęzi. Równie ważne jest formowanie, ponieważ wtedy krzewy stworzą gęstą i nieprzepuszczalną ścianę, chroniącą przed kurzem i hałasem – nie wspominając, że dobrze uformowany żywopłot najzwyczajniej „cieszy oko”. Pytanie: jakich narzędzi użyć i jak to zrobić, aby nie zniszczyć roślin?
Sposoby formowania żywopłotu
Na temat przycinania żywopłotu powstało sporo poradników – sami na łamach naszego bloga pisaliśmy o wiosennym przycinaniu krzewów, drzewek i żywopłotów. Temat jest ważny, ponieważ regularne przycinanie żywopłotu wpływa na lepsze krzewienie i zdrowie rośliny. Czas przyjrzeć się kolejnemu zabiegowi, a mianowicie formowaniu, dzięki któremu nadamy ostateczny kształt naszemu żywopłotowi. Jak przycinać żywopłot, aby szybko rósł, był zdrowy i gęsty? Jakie narzędzia do przycinania wybrać? I najważniejsze – jakie są sposoby formowania żywopłotów?
>>Dowiedz się więcej: Nożyce do żywopłotu, sekator i piła na akumulator – jak przycinać żywopłot?
Zacznijmy od tego, po co formować żywopłot. Formowanie żywopłotu ma zapewnić optymalny i równomierny dostęp do światła wszystkim częściom rośliny. Ponadto odpowiednia forma sprawia, że na szczycie żywopłotu nie będzie gromadził się śnieg, co może go zniekształcać i wpływać negatywnie na cykl roślin.
Istnieje kilka sposobów formowania żywopłotu. Żywopłot może mieć przekrój prostokąta, trapezu lub trójkąta. Bardziej doświadczeni ogrodnicy eksperymentują z innymi formami, np. kulami i stożkami. Warto jednak mieć świadomość, że utrzymanie bardziej ekstrawaganckich kształtów wymaga więcej pracy i cierpliwości, ponieważ konieczne jest regularne strzyżenie. To dlatego w polskich przydomowych ogrodach najczęściej spotykane są formy trapezu lub prostokąta, bo te są mało wymagające.
Najpopularniejsze sposoby formowania żywopłotów:
- żywopłot trójkątny najlepiej sprawdza się przy wysokich żywopłotach powyżej 100 cm, sadzonych wąsko w jednym rzędzie i o luźnej strukturze, np. buk;
- żywopłot prostokątny jest najbardziej uniwersalny i polecany do każdego typu drzewek, w tym niskich i średnich o wysokości do 100 cm, oraz do roślin dobrze znoszących zacienienie, np. cis i grab;
- żywopłot trapezowy jest najbardziej wymagający, najlepiej sprawdza się przy drzewkach o mocnej i zwartej konstrukcji, wysokich i rozgałęzionych, np. cis.
Formowanie żywopłotu wiąże się z jedną najważniejszą zasadą: żywopłot powinien być szerszy u podstawy, a węższy u szczytu. Przyjmuje się, że dobrze uformowany żywopłot to taki, który ma choćby minimalne nachylenie ściany bocznej, nawet 10°. Dzięki temu wszystkie rośliny, w tym ich części dolne, zyskują dostęp do oświetlenia oraz tlenu.
Jak formować żywopłot krok po kroku?
Sposób formowania żywopłotu zależy od rodzaju krzewu. Zwykle na żywopłot wybiera się krzewy szybko rosnące i zimozielone, które są gatunkami silnie rosnącymi, dobrze znoszącymi cięcie i wyróżniającymi się dużym zagęszczeniem. Wśród najpopularniejszych znajdują się: bukszpan i ligustry (krzewy liściaste), jałowce i świerki (krzewy iglaste), buki i leszczyny o liściach sezonowych oraz lubiące cień cis i grab. Dopiero na podstawie oceny rośliny, czyli jej rodzaju, wysokości i rozkrzewienia, dobiera się odpowiedni rodzaj formowania oraz narzędzia do żywopłotów.
Krótki przewodnik po zasadach formowania żywopłotów:
- Ustal, jaki kształt ma mieć żywopłot.
- Upewnij się, kiedy można przystąpić do cięcia, ponieważ to zależy od rodzaju krzewu czy drzewa.
- Wybierz odpowiednie narzędzia, najlepiej akumulatorowe, które są lekkie, wygodne, a praca z nimi odbywa się bez spalin i bez uciążliwych hałasów.
- Wyznacz linię cięcia. Możesz wykorzystać do tego paliki i sznurek: sznurkiem oznaczasz dolną krawędź, a wbity w ziemię palik opierasz na wyznaczonej górnej krawędzi (żywopłot trójkątny i trapezowy) albo wbijasz paliki i rozciągasz między nimi sznurek (żywopłot prostokątny).
- Przycinaj powierzchnie żywopłotu według wyznaczonego zarysu.
Pamiętaj, że żywopłot o przekroju trójkąta i trapezu tnie się podobnie, z tą różnicą, że w przypadku trapezu najpierw przycina się poziomo jego górną krawędź, a dopiero potem obie boczne powierzchnie. W przypadku żywopłotu o przekroju prostokąta najpierw przycina się pionowo ściany boczne, a potem jego górną, poziomą powierzchnię.
Kiedy przycinać i formować żywopłot?
Żywopłot powinno się przycinać regularnie, w innym przypadku straci on swój przekrój i atrakcyjny wygląd. Bez regularnego formowania zielonych elementów może dojść do sytuacji, kiedy to rośliny będą za bardzo wzrastać na szerokość, a to z kolei utrudni formowanie żywopłotu. Jak często przycinać żywopłot, aby ten zachował swój kształt? Wszystko zależy od fazy wzrostu rośliny.
Młody, świeżo posadzony żywopłot należy przyciąć od razu na wysokość ok. 20–30 cm, bez względu na to, czy chcesz mieć żywopłot formowany, czy nie. Pierwsze cięcie należy wykonać w pierwszym sezonie po posadzeniu roślin – jest to ważne dla prawidłowego wzrostu i zagęszczenia się krzewu. Kolejne cięcie wykonuje się następną wiosną, zostawiając do 30 cm nowego przyrostu, w zależności od tego, ile sezonów będziesz kształtować żywopłot i jak wysoki ma być. W okresie intensywnego wzrostu żywopłotu należy go przycinać kilka razy w roku. Gdy osiągnie już pożądaną wysokość, wtedy przycinanie formujące ogranicza się do 1–2 zabiegów rocznie.
Jakie narzędzia wybrać do formowania żywopłotu?
Na efekt pracy wpływa nie tylko stosowanie się do ogólnych zasad formowania żywopłotu, ale też korzystanie z odpowiednich narzędzi. Katalog narzędzi ogrodowych przeznaczonych do przycinania żywopłotów jest dość szeroki – uwzględnia m.in. nożyce, piły, sekatory, a nawet specjalne kosiarki do żywopłotów. Co wybrać?
Zacznijmy od rodzaju urządzenia. Tutaj naprzód wysuwają się narzędzia akumulatorowe, które mają sporą przewagę nad narzędziami ręcznymi. Ich zaletą jest mały, kompaktowy rozmiar i lekka waga, dzięki czemu np. sekator elektryczny możesz wygodnie trzymać nawet w jednej ręce. Urządzenia są wspierane mocnym akumulatorem, więc każde cięcie wykonasz bez użycia siły, a co więcej – przytniesz znacznie więcej gałęzi. Dodajmy, że narzędzia akumulatorowe wypierają narzędzia spalinowe, ponieważ nie ma tu emisji spalin oraz uciążliwych wibracji i hałasu.
Zalety akumulatorowych narzędzi do cięcia i formowania żywopłotów:
- nieograniczony zasięg pracy,
- lekka konstrukcja ułatwiająca manewrowanie,
- praca bez obciążania rąk i ramion,
- wysoka moc akumulatora zapewniająca pracę bez przerw,
- brak emisji szkodliwych spalin,
- cicha praca bez uciążliwych wibracji i hałasu,
- bezobsługowa konserwacja.
Czas na wybór narzędzia. Do podcinania niskich i mało rozległych krzaków wystarczą nożyce i sekator. Natomiast do grubych gałęzi może się przydać piła, a konkretnie specjalna pilarka do gałęzi. Jeśli masz wysoki żywopłot, który zajmuje znaczący obszar, dobrym wyborem będą nożyce na wysięgniku, dzięki którym przytniesz żywopłot bez konieczności korzystania z drabiny.
Nożyce do cięcia żywopłotu to uniwersalne narzędzie, którym przytniesz nie tylko pędy i liście, ale też cienkie i grube gałęzie. Możesz z nimi pracować w każdym miejscu w ogrodzie, bez plączącego się kabla. W naszej ofercie znajdziesz nożyce do żywopłotu ONE+™ 18V o zwiększonym zasięgu, które pozwolą Ci przycinać żywopłoty nawet w trudno dostępnych miejscach. Dodajmy, że świetnie nadają się do grubszych gałęzi.
Dostępny jest też akumulatorowy sekator na wysięgniku ONE+™ 18V, który wyróżnia się lekką, smukłą konstrukcją, do tego wyposażony jest w wysokiej jakości ostrza Bypass, dzięki którym przytniesz każdą drobną i cienką gałąź o średnicy do 28 mm. Jeśli mowa o wydajności, to sekatorem akumulatorowym wykonasz nawet do 900 cięć na jednym ładowaniu akumulatora 5.0 Ah.
>>Dowiedz się więcej: Przycinanie żywopłotu wiosną – wybór nożyc i pilarek
Przy wyborze narzędzi do formowania żywopłotu kieruj się przede wszystkim długością ostrza i mocą silnika. Zasada jest tu prosta: duże żywopłoty wymagają dużej mocy oraz długiego ostrza. Upewnij się co do wagi urządzenia, ponieważ ciężkie nożyce elektryczne mogą obciążać nie tylko ramiona, ale i plecy, nie wspominając o tym, że trudno się nimi manewruje, co wpływa na mierne rezultaty pracy. Do tego duże urządzenia mogą być bardzo głośne i uciążliwe dla otoczenia – niektóre modele mogą generować hałas na poziomie nawet 100 dB! O wiele cichsze i bardziej komfortowe są narzędzia na akumulator, które sprawią, że przycinanie i formowanie żywopłotu pójdzie sprawnie, szybko i wygodnie.
RYOBI jest światowym producentem elektronarzędzi i liderem rozwiązań akumulatorowych w segmencie DIY. Od ponad 25 lat oferuje szeroki wybór narzędzi akumulatorowych, niezmiennie kompatybilnych z systemem akumulatorów RYOBI ONE+™, który można stosować w szerokiej gamie ponad 200 produktów. Gama produktów RYOBI ma zastosowanie w domu, ogrodzie, motoryzacji, rękodziele, rzemiośle, rekreacji i w wielu innych miejscach. Z RYOBI pracujesz bez kabli, bez hałasu, bez spalin, na pełnej mocy!